Het pensioenuitfaseren kan beginnen en andere interessante wetenswaardigheden

In deze blog gaan we in op een aantal actuele fiscale items.

De inhoud van deze blog

1. Uitfaseren pensioen in eigen beheer: het aftellen kan beginnen
2. Wegstrepen RC-schuld DGA: Belastingdienst trekt ten strijde
3. Het UBO-register: de EU draaft door in haar regeldrift
4. Een ton belastingvrij schenken: nieuwe regels die je in de gaten moet houden
5. Een pand kopen: kost dat nu slechts 2% of toch 6% overdrachtsbelasting?
6. Bijtelling privé-gebruik auto van de zaak: een tegenvaller voor de Belastingdienst

1. Uitfaseren pensioen in eigen beheer: het aftellen kan beginnen

De Wet Uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen biedt de directeur-grootaandeelhouder (DGA) de mogelijkheid om van de knelpunten rondom de pensioenwaarderingsverschillen (commercieel vs fiscaal) af te komen en zijn pensioenaanspraken op een fiscaal aantrekkelijke manier af te wikkelen.

Het was aanvankelijk de bedoeling dat de Wet Uitfasering op 1 januari 2017 in werking zou treden. Vanwege een breed in de media verkondigd vermeend belastinglek is de stemming over het wetsvoorstel in de Eerste Kamer eind december 2016 echter uitgesteld (zie onze nieuwsbrief Het venijn zit in de staart). Het vermeende belastinglek is door de wetgever onderzocht en deze constateerde uiteindelijk dat van een lek geen sprake kan zijn. Na een korte tussenpauze, resulterend in een novelle waarin de laatste vermeende fiscale weeffouten in de Wet Uitfasering zijn gladgestreken (althans naar de mening van de Staatssecretaris van Financiën Wiebes), treedt de Wet Uitfasering met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid op 1 april 2017 in werking. Het oorspronkelijke wetsvoorstel en de novelle staan voor 7 maart 2017 op de agenda van de Eerste Kamer. Op de website is daarbij echter vermeld: “onder voorbehoud”, dus … even afwachten nog of het echt door gaat.

Als DGA met een pensioen in eigen beheer heb je overigens nog tot 1 juli 2017 de tijd om een aantal belangrijke zaken te regelen en in gang te zetten, zoals:

• Het formeel beëindigen van je pensioenopbouw in eigen beheer (besluit daartoe moet  uiterlijk 30 juni 2017 zijn genomen)
• Het eventueel terughalen naar je B.V. van een extern verzekerd pensioenkapitaal (aanvraag daartoe moet uiterlijk 30 juni 2017 zijn ingediend bij de verzekeraar)

De meeste DGA’s zijn al met het echte denk- en rekenwerk begonnen. Want dé vraag is: wat ga je doen met je pensioen? Klinkt als een ietwat verlate carnavalskraker – neurie het maar eens na op het refrein van de bekende hit van Wim Kersten: “Weet je wat ik wel zou willen zijn?” – maar niets is minder waar. Er moet worden gerekend en nagedacht over de gevolgen van het eventueel afkopen of omzetten, niet in de laatste plaats in relatie tot de (gewezen) partner. En natuurlijk moeten er in geval van afkoop of omzetting stukken worden opgemaakt en dient het meldings- c.q. instemmingsformulier tijdig te worden ingediend. En als de B.V. nog geen loonheffingsnummer heeft, zal dat in geval van afkoop tijdig moeten worden aangevraagd.

Binnenkort publiceren we mede daarom op onze website een uitgebreide white paper over het uitfaseren van het pensioen in eigen beheer, met daarin onder meer aandacht voor:

• de mogelijkheden die de DGA heeft, te weten: niets doen, afkopen of omzetten in een oudedagsverplichting;
• de schriftelijke instemming door de (gewezen) partner, met daarbij aandacht voor: wie is eigenlijk de (gewezen) partner en wat zijn de gevolgen voor de (gewezen) partner?;
• de compensatie van de (gewezen) partner, schenkingsaspecten, scenario-analyse en praktische handreikingen;
• de complicaties indien sprake is van derden-aandeelhouders;
• diverse rekenvoorbeelden.

Als je je hebt geabonneerd op onze nieuwsbrief Pensioen krijg je vanzelf bericht over de publicatie van de white paper.

Advies nodig? Behoefte aan echt concrete berekeningen, waarin rekening wordt gehouden met al jouw persoonlijke en financiële feiten en omstandigheden in plaats van niet op jou van toepassing zijnde aannames en verkeerde belastingtarieven (jawel, we komen dit soort berekeningen herhaaldelijk in de praktijk tegen)? Of gewoon even sparren? Neem dan contact op met Jurgen Holtermans via email: jurgen.holtermans@hendrikxenbakker.nl, of telefoon: 013 – 544 01 00.

2. Wegstrepen RC-schuld DGA: Belastingdienst trekt ten strijde

Onze eerste nieuwsbrief Fiscale Storm ging over het belastingvrij wegstrepen van de rekening courantschuld van de DGA aan de B.V. Wij hadden en hebben er nog steeds weinig vertrouwen in dat dit goed gaat. Waarschijnlijk gaat het alleen goed voor de portemonnee van de adviseur die er een fiscaal product van heeft gemaakt (lees: knollen voor citroenen verkoopt).

Inmiddels trekt het onderwerp ook de aandacht van de Belastingdienst, getuige een onlangs naar aanleiding van een WOB-verzoek gepubliceerd intern memorandum. In dit memorandum is te lezen langs welke lijn de Belastingdienst een eventueel wegstrepen van een rekening courantschuld meent te kunnen bestrijden.

Medewerkers van de Belastingdienst wordt aangeraden om te wachten met het vaststellen van een aanslag Inkomstenbelasting ten name van de DGA over lopende jaren als zij in de aangifte vennootschapsbelasting  van de B.V. zien dat een vordering op de DGA in enig jaar verdwijnt. Als blijkt dat de DGA zijn schuld heeft afgelost, is er natuurlijk niets aan de hand. Maar als de schuld is weggestreept en de DGA bestrijdt dat heffing mogelijk is, kan (en zal) de inspecteur één van de onderstaande standpunten innemen:

• de DGA was te goeder trouw en wist niet dat hij was bevoordeeld. In dat geval zal echter nog geen sprake zijn van een uitdeling;
• de DGA was zich wel bewust van de bevoordeling en een uitdeling heeft plaatsgevonden. In dat geval is de DGA te kwader trouw.

In beide gevallen acht de Belastingdienst heffing mogelijk. En zelfs al maakt de DGA aannemelijk dat buiten de navorderingstermijn een schijnlening is verstrekt – wat de DGA zeer uitgebreid moet motiveren – dan kan de inspecteur over latere jaren misschien nog navorderen. Ook kan de inspecteur overwegen om een boete op te leggen en zelfs om een strafrechtelijk traject te beginnen.

3. Het UBO-register: de EU draaft door in haar regeldrift

In juni 2016 hebben we je in onze nieuwsbrief Kampioen vooroplopen bijgepraat over de ontwikkelingen met betrekking tot het zogenaamde UBO-Register. Je weet wel (of niet), de verplichting dat mensen die 25% of meer van de aandelen/belang in een BV of andere entiteit bezitten moeten worden opgenomen in een openbaar register. Een register dat dus in principe voor iedereen toegankelijk is, zodat iedereen ook kan zien dat je een belang van substantiële omvang in een bepaalde entiteit hebt! Deze verplichting, die geldt als uitvoering van een Europese richtlijn, zou in juni 2017 in moeten gaan. Voor wat betreft de precieze reikwijdte van de registratieplicht is er op dit moment niet veel meer te melden dan in juni 2016. Het wetsvoorstel dat concreet regelt op welke wijze de registratie gaat plaatsvinden is nog in de maak. Zodra het wetsvoorstel er is zullen we je nader informeren.

Maar daar blijft het niet bij. De EU draaft steeds verder door in haar regeldrift. In een nieuwe, onlangs aanvaarde, Europese richtlijn worden de EU-lidstaten verplicht maatregelen te treffen die het mogelijk maken dat belastingdiensten van andere landen rechtstreeks toegang krijgen tot de informatie uit het UBO-register. En er is voorgesteld dat de UBO-registers die door de verschillende lidstaten worden ingericht, worden gekoppeld en dat elke lidstaat een centraal register met gegevens van bankrekeninghouders gaat inrichten. Wat er allemaal precies van terecht gaat komen, we zullen het zien. Maar een ding is zeker, er komt nog meer administratieve ballast bij!

4. Een ton belastingvrij schenken: nieuwe regels die je in de gaten moet houden

Vanaf 1 januari 2017 geldt de vrijstelling schenkbelasting voor de eigen woning tot € 100.000. Of ook daadwerkelijk € 100.000 belastingvrij kan worden geschonken is nog maar de vraag. Hiervoor is ingewikkeld overgangsrecht in het leven geroepen, waarover wij je in juli 2016 in onze nieuwsbrief Denkt voordat men schenkt informeerden.

Onlangs informeerde Wiebes de Tweede Kamer over een brief van een burger waarin om aandacht werd gevraagd voor het oneerlijke overgangsrecht en liet hij weten geen aanleiding te zien om het overgangsrecht alsnog te verruimen. Het is dus nog steeds maar de vraag of je daadwerkelijk € 100.000 belastingvrij kunt schenken.

Verder zijn er nog een aantal wijzigingen geweest met betrekking tot de schenkvrijstelling eigen woning van € 100.000, te weten:

1. de schenking moet onvoorwaardelijk worden gedaan, dat wil dus zeggen dat de schenking niet herroepelijk mag zijn. Uitzondering hierop is dat de schenking wordt gedaan onder de ontbindende voorwaarde dat de schenking vervalt voor zover zij niet wordt besteed aan de eigen woning;
2. de schenking moet uiterlijk binnen twee jaar na het jaar van de schenking worden besteed aan de eigen woning. Voorheen gold het vereiste dat de schenking onder opschortende voorwaarde of ontbindende voorwaarde werd gedaan;
3. wanneer uiteindelijk blijkt dat niet wordt voldaan aan de gestelde voorwaarden, dan meldt de verkrijger dit uiterlijk op 31 mei van het derde kalenderjaar na het jaar waarin een beroep op de verhoogde vrijstelling is gedaan. Dit kan door middel van het invullen  en indienen van het daarvoor bedoelde formulier.

Wil je nog een keer alle ins en outs van de schenkvrijstelling eigen woning op een rij zien, lees dan de update van onze eerdere nieuwsbrief Denkt voordat men schenkt. Of heb je behoefte aan advies of hulp bij de uitvoering, neem dan contact op met Eva Smits via e-mail: eva.smits@hendrikxenbakker.nl, of telefoon: 013 – 544 01 00.

5. Een pand kopen: kost dat nu slechts 2% of toch 6% overdrachtsbelasting?

Wanneer je een onroerende zaak aanschaft, ben je overdrachtsbelasting verschuldigd over de aanschafwaarde. In beginsel bedraagt de overdrachtsbelasting 6%. Ter stimulering van de woningmarkt geldt echter sinds enkele jaren een tarief van 2% voor de aanschaf van woningen, alsmede rechten en aandelen, voor zover deze rechten en aandelen middellijk of onmiddellijk woningen vertegenwoordigen. Met de invoering van het tarief van 2% voor woningen werd dus het verschil tussen woningen en niet-woningen van belang. Bij een gebrek aan een duidelijke definitie in de wetgeving heeft de Hoge Raad zich hier onlangs over uitgelaten.

Volgens de Hoge Raad moet bij de beoordeling of een onroerende zaak “naar zijn aard voor bewoning is bestemd” worden gekeken naar het doel waarvoor het gebouw oorspronkelijk is ontworpen en gebouwd. Indien dat doel bewoning is geweest maar het bouwwerk nadien is verbouwd om het geschikt te maken voor een andere vorm van gebruik, kan het alleen worden geacht zijn aard van woning te hebben behouden indien niet meer dan beperkte aanpassingen nodig zijn om het weer voor bewoning geschikt te maken. Slechts wanneer op basis van het vorenstaande niet tot een duidelijke slotsom kan worden gekomen, is mede de publiekrechtelijke bestemming van belang.

6. Bijtelling privé-gebruik auto van de zaak: een tegenvaller voor de Belastingdienst

In Nederland rijden zo’ n 250.000 leaserijders met een zogenoemde verklaring geen privé-gebruik. Dit betekent dat deze leaserijders hebben verklaard de door de werkgever ter beschikking gestelde leaseauto op jaarbasis niet meer dan 500 kilometer voor privé-doeleinden te gebruiken.

Met een gezonde portie wantrouwen houdt de Belastingdienst deze leaserijders nauwlettend in de gaten. Een van de controletechnieken die zij daarbij gebruikt, is de zogenoemde Automatic NumberPlate Recognition (ANPR). Dat zijn foto’s die met behulp van langs de snelweg staande camera’s zijn verzameld. Door middel van deze beelden poogt de Belastingdienst leaserijders te betrappen op daadwerkelijk privé-gebruik.

Afgelopen week besliste de Hoge Raad dat de Belastingdienst voor de controle van rittenregistraties in het kader van privé-gebruik van een auto van de zaak geen gebruik mag maken van met ANPR-camera’s vastgelegde beelden. Voor het gebruik van deze beelden bestaat namelijk geen toereikende wettelijke grondslag.

De Hoge Raad oordeelt dat het privéleven van de betrokkenen wordt geraakt door de manier van het verzamelen en gebruiken van de met ANPR-camera’s verkregen gegevens. Het gaat hier namelijk niet  om één of enkele waarnemingen in de openbare ruimte, maar om het systematisch verzamelen, vastleggen, bewerken en jarenlang bewaren van gegevens over de bewegingen van voertuigen op diverse plaatsen in Nederland. Een voldoende precieze wettelijke grondslag – die in zo’n geval is vereist op grond van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden – ontbreekt hiervoor.

Dit geldt volgens de Hoge Raad ook indien ervan moet worden uitgegaan dat de Belastingdienst de ANPR-gegevens heeft verkregen van het Korps landelijke politiediensten op basis van artikel 55 Algemene Wet inzake Rijksbelastingen, en deze niet zelfstandig heeft verzameld. Ook die wettelijke bepaling biedt volgens de Hoge Raad geen voldoende precieze grondslag voor het verzamelen, vastleggen, bewaren en gebruiken van de ANPR-gegevens.

Een tegenvaller voor de Belastingdienst. Die heeft inmiddels aangekondigd een nieuw offensief te beginnen met behulp van de boete-gegevens die zij via het Centraal Justitieel Incasso Bureau ontvangt. Of dat wel mag, is zeer de vraag. To be continued …